Nowoczesne szkolnictwo stawia przed sobą wiele wyzwań, jednym z nich jest próba łączenia nowych technologii z tradycyjnym nauczaniem. Oczywiście proces ten zależy w dużej mierze od kreatywności samych nauczycieli oraz wyczucia aktualnych trendów i potrzeb naszych podopiecznych. W niniejszym artykule przyjrzymy się bardzo popularnemu rozwiązaniu, które jest obecne w naszym otoczeniu już od dłuższego czasu. Mowa tutaj o kodach QR, które mają niesamowity potencjał i które z powodzeniem możemy wykorzystać w edukacji.
Co to jest kod QR?
Kod QR nazywany również foto kodem czy po prostu kodem kreskowym to dwuwymiarowy, kwadratowy kod graficzny zawierający zaszyfrowane informacje, które możemy odczytać za pomocą obsługującego je urządzenia (np. smartfon, tablet lub dedykowany czytnik). Sama nazwa pochodzi od angielskich słów Quick Response, co dosłownie oznacza „szybką odpowiedź”. Popularne czarno-białe kwadraciki opracowane zostały już w 1994 przez japońskie przedsiębiorstwo Denso Wave i umożliwiają kodowanie znaków pochodzących z:
- alfabetu arabskiego,
- alfabetu greckiego,
- alfabetu hebrajskiego,
- alfabetu cyrylicy,
- alfabetu japońskiego (kanji/kana),
- oraz innych symboli określonych przez użytkownika.
Występują one w różnych wariantach, jednak najpopularniejszym formatem jest czarno-biały kwadrat.
Najważniejsze zastosowania kodów QR
Kody QR są wykorzystywane w przestrzeni publicznej już od wielu lat, najczęściej w kontekście przekazania ukrytej informacji szeroko pojętym odbiorcom. W miastach możemy je spotkać niemal na każdym kroku, są obecne na banerach reklamowych, witrynach sklepowych, przystankach komunikacji miejskiej oraz w budynkach użyteczności publicznej, takich jak muzea czy biblioteki.
Kody QR wykorzystujemy do zaszyfrowania:
- treści wiadomości SMS lub e-mail,
- naszej wizytówki (numer telefonu, adres e-mail, itp.)
- danych dostępowych do sieci WiFi,
- adresu strony www czy linku bezpośredniego do pliku,
- współrzędnych geolokacyjnych,
- właściwie dowolnego fragment tekstu.
Można je również spotkać na produktach oraz są powszechnie stosowane w internecie, zarówno na stronach www jak i materiałach wideo, kampaniach e-mail, czy w informacjach prasowych.
Jak działają kody QR i jak je odczytywać?
Sposób działa kodów QR jest bardzo prosty. Wystarczy zeskanować fotokod urządzeniem posiadającym aparat fotograficzny i odpowiednie oprogramowanie (np. smartfon, tablet, czytnik kodów kreskowych), a będziemy mogli od razu sprawdzić zakodowane w nim informacje. Dodam tylko. że w przypadku smartfona i tabletu – funkcja odczytywania kodów kreskowych może być zintegrowana z aplikacją aparatu lub też funkcjonować jako oddzielny program.
Instrukcja obsługi kodów QR w smartfonie
Włącz aparat w smartfonie i nakieruj go na obrazek z kodem QR. Po jego odczytaniu otrzymasz dostęp do zakodowanych informacji, które będziesz mógł zapisać. Cały proces jest bardzo łatwy i trwa dosłownie kilka sekund. Jeśli jednak fotokod z jakiegoś powodu nie jest odczytywany, to może być potrzebne zainstalowanie dodatkowej aplikacji. Możesz je pobrać ze sklepu Google Play (Android) lub Apple Apps Store (iPhone).
Dlaczego kody QR są ważne w edukacji i jak je wykorzystać?
Tak jak wspominałam na początku tekstu, każda forma wprowadzania nowych technologii w edukacji jest ważna i niesie za sobą szereg benefitów. Zwłaszcza, że w tym wypadku uczymy dzieci wykorzystania technologii w praktyce oraz ich najbliższym otoczeniu. Zdecydowanie więc warto zainteresować się tym tematem. Warto również wiedzieć, że korzysta z niego już wiele naszych rodzimych placówek. Zapraszamy do obejrzenia materiału, na którym uczniowie szkoły podstawowej używają kodów QR.
Kody QR w szkole – przykłady:
- QR-kody na lekcji językowej
- Kostki QR
- Z QR kodami w Dobranowicach
- Gra szkolna z kodami QR
- Inwazja tajemniczych kwadracików
Pomysły na wykorzystanie kodów QR w edukacji szkolnej:
- Można je umieścić na banerach, plakatach i ulotkach promujących wydarzenia (kod QR jako link do szkolnej strony www, czy profilu w mediach społecznościowych),
- Wykorzystanie grywalizacji, formułowanie zagadek logicznych i quizów z wykorzystaniem kodów QR (zakodowane pytanie lub odpowiedzi).
- Hasła na ulotkach mające za zadania wzbudzenie ciekawości wśród najmłodszych (np. plakat z pytaniem „Co się wydarzy w naszej szkole 6 marca? – odpowiedź dostępna po rozkodowania QRu”).
- Promowanie inicjatyw zorganizowanych przez uczniów i materiałów przez nich przygotowanych (np. linków do bloga, kanału na YouTube, czy prezentacji przygotowanych na dowolny przedmiot).
- Promowanie ciekawych materiałów przygotowanych przez nauczycieli (np. jako zadanie domowe uczniowie dostają kody QR z instrukcjami).
- Kody QR w bibliotece szkolnej – dodanie na książkach fotokodu z wersją audio, biografią autora lub linkiem do innych materiałów.
- Umieszczenie dodatkowych fotokodów przy mapach, obrazach lub schematach (kod QR linkiem do dalszych informacji, zdjęć, historii itp.).
- Kody kreskowe na tablicy Mendelejewa, w okienku każdego pierwiastka – po zeskanowaniu odsyłam do dokładnego opisu np. w Wikipedii.
- Kodowanie instrukcji i pytań w grach terenowych – zarówno w szkole jak i poza nią.
- Kody QR na kubkach, torbach i koszulkach – z bezpośrednim linkiem do wydarzenia.
Oczywiście powyższa lista nie wyczerpuje tematu. Zapewne można znaleźć o wiele więcej przykładów na twórcze wykorzystanie omawianej technologii w szkole. W tym miejscu zachęcam również do dzielenia się swoimi pomysłami z innymi placówkami. W końcu od innych osób związanych z edukacją zawsze można dowiedzieć się czegoś nowego.
Darmowe generatory kodów QR
Zanim jednak wykorzystamy nasz pierwszy fotokod, musimy go najpierw utworzyć. Zdecydowanie najprostszym i najszybszym rozwiązaniem, które jest ogólnodostępne, będzie skorzystanie z jednego z darmowych generatorów kodów QR online. W większości z nich możemy również wybrać rodzaj szyfrowanej wiadomości, rozmiar kodu kreskowego oraz kilka dodatkowych parametrów. Tak wygenerowany plik należy następnie zapisać na dysku jako zdjęcie (plik *.jpg, *.png lub *.svg) lub dokument (plik *.pdf). Można go również wydrukować. Poniżej lista serwisów, na których możecie stworzyć własny kod QR.
