Zajęcia rewalidacyjne to specjalistyczne zajęcia terapeutyczne, których celem jest doskonalenie różnych funkcji poznawczych. Stosuje się je u dzieci, z różnego rodzaju ograniczeniami i nieprawidłowościami rozwojowymi. Dzięki nim mają one szansę, aby wyrównać deficyty i lepiej radzić sobie w szkole, czy funkcjonować w społeczeństwie. Zajęcia te mają charakter terapeutyczny i służą usprawnianiu, doskonaleniu, korygowaniu, korekcyjno-kompensacyjnemu oraz stymulowaniu rozwoju dziecka.
Komu przysługują zajęcia rewalidacyjne w szkole?
Termin wywodzi się z języka łacińskiego, gdzie „re” oznacza „znów” a „validus” to określenie na „mocny”. Są to zatem różne rodzaje zajęć rewalidacyjnych w szkole, które mają wspomóc uczniów w nauce. W zależności od trudności, z jakimi mierzy się dziecko, czasem mają też postać rozwoju kompetencji potrzebny do codziennego radzenia sobie w życiu.
Zajęcia rewalidacyjne są dostępne dla uczniów, którzy mają przyznane orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na swoją niepełnosprawność. Ważne jest, aby zrozumieć, że zajęcia rewalidacyjne nie są formą pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Ich rodzaj i zakres zależą od indywidualnych potrzeb danego ucznia. Organizacja zajęć rewalidacyjnych opiera się na przepisach prawa, a konkretnie na rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki w sprawie ramowych planów nauczania.
Czy szkoła ma obowiązek zorganizować zajęcia rewalidacyjne?
W placówkach publicznych i integracyjnych każdy uczeń ma przewidziane około 2 godzin zajęć dodatkowych tygodniowo. Aktualnie obowiązujące rozporządzenie w sprawie zajęć rewalidacyjnych reguluje, że w szkołach specjalnych, ilość tych zajęć może znacznie wzrosnąć, osiągając nawet poziomy 8, 10 lub 12 godzin tygodniowo, w zależności od rodzaju szkoły i potrzeb uczniów.
Warto również zaznaczyć, że tego typu zajęcia dodatkowe nie ograniczają się tylko do szkół. Są one również organizowane w przedszkolach, aby wspierać rozwój dzieci z niepełnosprawnościami już od najmłodszych lat. Dla dzieci w wieku 3-4 lat przewidziane są krótsze, 15-minutowe zajęcia, podczas gdy dla dzieci w wieku 5-6 lat zajęcia trwają około 30 minut. W szkole natomiast czas zajęć rewalidacyjnych powinien wynosić przynajmniej 60 minut. Ostatecznie, organizacja i czas trwania zajęć rewalidacyjnych są dostosowywane do indywidualnych potrzeb i rodzaju placówki, aby zapewnić wsparcie edukacyjne dzieciom z niepełnosprawnościami we wszystkich etapach ich edukacji.
Jakie są najpopularniejsze rodzaje zajęć rewalidacyjnych?
Działania terapeutyczne i wspomagające zawsze powinny być dopasowane do potrzeb dziecka zatem mamy różne rodzaje zajęć rewalidacyjnych. Dla dzieci z autyzmem będą one nakierowane na komunikację i interakcje społeczne. Z kolei najmłodsi z dysleksją skupią się na nich na nauce czytania, pisania oraz rozumienia tekstów ze słuchu. Rodzaje zajęć rewalidacyjnych w szkole specjalnej mogę obejmować:
- Zajęcia logopedyczne koncentrujące się na poprawie komunikacji i zdolności językowych osób z trudnościami w mowie, takimi jak wady wymowy czy zaburzenia komunikacji. Logopedzi pracują nad rozwijaniem umiejętności prawidłowej wymowy i komunikacji werbalnej.
- Zajęcia psychomotoryczne integrujące aspekty psychologiczne i ruchowe, pomagając uczestnikom rozwijać koordynację ruchową, zdolności poznawcze i społeczne. Te zajęcia mogą być szczególnie ważne dla dzieci w wieku przedszkolnym.
- Osoby z niepełnosprawnościami sensorycznymi mogą korzystać z zajęć, które pomagają im lepiej rozumieć i reagować na bodźce sensoryczne, takie jak dotyk, dźwięk, smak i zapach.
- Sztuka jest wykorzystywana jako narzędzie terapeutyczne, pomagając osobom z niepełnosprawnościami wyrazić siebie i rozwijać umiejętności kreatywne. Działa to również jako forma wyrazu emocjonalnego.
Na czym polega rola nauczyciela wspomagającego?
Rola nauczyciela wspomagającego w systemie edukacyjnym ma kluczowe znaczenie dla uczniów z niepełnosprawnościami lub trudnościami w nauce. To osoba, która dostarcza dodatkowe wsparcie, indywidualizuje proces nauczania i pomaga uczniom osiągnąć sukces w edukacji. Jednym z głównych aspektów tej roli jest indywidualizacja nauczania. Nauczyciel wspomagający dostosowuje plany lekcji i materiały dydaktyczne do indywidualnych potrzeb każdego ucznia. To oznacza, że rozumiejąc specyficzne trudności każdego ucznia, tworzą spersonalizowane podejście, które umożliwia maksymalizację ich potencjału.
Ważnym elementem pracy nauczyciela wspomagającego jest współpraca z wychowawcą. Razem pracują nad dostosowaniem programów nauczania i strategii, aby dostarczyć uczniom z trudnościami odpowiednie wsparcie. To partnerskie podejście pomaga w osiągnięciu jak najlepszych wyników edukacyjnych.